7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 5’inci maddesi gereğince, askerlik hizmet süresi;

-              Erbaş ve erler için altı ay,

-              Yedek subay ve yedek astsubaylar için on iki aydır.

-              7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrası kapsamında erbaş ve erlerden istekli olanlar, sıralı disiplin amirlerinin olumlu değerlendirmesi ile terhise hak kazandığı tarihten itibaren Millî Savunma Bakanlığı’nca uygun görülecek sayıda ve altı ay süre ile sınırlı olmak üzere askerlik hizmetlerine devam edebilmektedir.

Aynı anda silahaltında bulunmak kaydıyla erbaş/er statüsünde olan (ikinci altı aylık askerlik hizmetini yapanlar dâhil) ikiz kardeşler, aynı kuvvete mensup olmaları hâlinde ilgili Kuvvet Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca uygun görülecek birlik ve kurumlarda, farklı kuvvetlere mensup olmaları hâlinde ise Genelkurmay Başkanlığınca belirlenecek aynı kuvvete bağlı birlik ve kurumlarda askerlik hizmeti yapabilmektedirler. Bu kapsamda; konuya ilişkin talebinizi içeren dilekçeniz ile birlikte ilk amirinize müracaat etmeniz hâlinde talebiniz değerlendirilebilecektir.

Birinci derecede kritik il kapsamında bulunan illerde askerlik hizmetini yapmakta olan erbaş ve er statüsündeki (ikinci altı aylık askerlik hizmetini yapanlar dâhil) yükümlülerin kardeşlerinden birinin dağıtımı, bu illerin dışındaki birlik, kurum ve karargâhlara yapılmaktadır. Bu kapsamda yükümlünün; görev yapmakta olduğu birlik komutanlığına müracaat etmesi gerekmektedir. İlgili Kuvvet Komutanlığınca uygun görülmesi halinde, yükümlünün kritik il kapsamında olmayan başka yerdeki bir birliğe tertibi yapılacaktır.

Askerlik hizmetini erbaş ve er olarak tamamlamış veya devam etmekte olan kardeşlerin (kendisi hariç) yarısı veya yarısından fazlasının birinci derece kritik illerde görev yapmış olması durumunda, silahaltındaki kardeşin birinci derece kritik illerden birine tertip edilmesi halinde görev yapmakta olduğu birlik komutanlığına müracaat etmesi gerekmektedir. İlgili Kuvvet Komutanlığınca uygun görülmesi halinde, yükümlünün kritik il kapsamında olmayan başka yerdeki bir birliğe tertibi yapılacaktır.

- Erbaş ve erlere askerlik hizmetinin her ayı için bir gün izin verilmektedir.

- İkinci altı aylık askerlik hizmetine devam edenlere her ay için iki gün izin verilmektedir.

- Askerlik hizmetinin gerektirdiği görev ve yükümlülükleri yerine getirme konusunda gayret ve çalışmaları sonucu emsalleri arasında üstün başarı gösteren erbaş ve erlerden, muvazzaf askerlik hizmetleri boyunca, disiplin amiri, disiplin kurulu veya mahkemelerden herhangi bir ceza almamış olanlara, azami üç güne kadar ilave izin verilebilmektedir.

- Radyoaktif ışınla çalışan erbaş ve erlere, askerlik hizmetinin her ayı için iki gün ilave izin verilmektedir.

- Askerlik hizmetini yedek subay ve yedek astsubay olarak yerine getirenlerin izinleri 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nda belirtilen sürelere göre oranlanarak verilmektedir. Buna göre;

a) Sağlık sınıfı ile karışık sınıflardan Genelkurmay Başkanlığı’nca belirlenen meslek ve branşlardaki (meslek kurasına tabi) yedek subay ve yedek astsubay adaylarının yetiştirme süreleri bir ay ve kıtadaki hizmet süreleri on bir ay olduğundan, 28 gün kanuni ve 14 gün mazeret olmak üzere toplam 42 gün,

b) Diğer karışık sınıf yedek subay ve yedek astsubay adaylarının yetiştirme süreleri iki buçuk ay ve kıta hizmet süreleri dokuz buçuk ay olduğundan, 24 gün kanuni 12 gün mazeret olmak üzere toplam 36 gündür.

- Askerlik hizmeti esnasında eşi doğum yapan ya da eşi veya ikinci derece dâhil kan veya kayın hısımlarından (yükümlünün; kardeşleri, eşinin kardeşleri, dedesi (annesinin ve babasının babaları), babaannesi, anneannesi, eşinin dedesi (eşinin annesinin ve babasının babaları), eşinin babaannesi, eşinin anneannesi ve torunları) biri vefat eden yedek subay ve yedek astsubaylar ile erbaş ve erlere, talepleri üzerine ilave on gün izin verilmektedir.

7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 42’nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında muafiyet hakkı olduğu halde bu haktan faydalanmak istemeyerek askerlik hizmetini yerine getirmek isteyenler ile muafiyet hakkı olmayan kamu görevlilerinin (güvenlik korucuları dâhil) kardeşlerinin dağıtımları isteklerine bağlı olarak nüfusa kayıtlı oldukları, kendisinin veya ailesinin ikamet ettiği il hudutları içerisindeki birlik, kurum veya karargâhlara yapılabilmektedir.

Dağıtımın ikametine yakın bir yere yapılmamış olması halinde; ilgilinin görev yapmakta olduğu birlik komutanlığına müracaat etmesi gerekmektedir.

- 7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasına göre, erbaş ve erlerin hava değişimi ve istirahatte geçen sürelerinin, tabi olduğu altı aylık hizmet süresinin her ayı için bir günlük kısmı (altı gün) askerlik hizmetinden sayılmaktadır.

- Aynı Kanun’un 29’uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre, yedek subay veya yedek astsubaylıkta alınan (sınıf okullarında alınanlar dâhil) sıhhi izin sürelerinin, tabi olduğu on iki aylık hizmet süresinin her ayı için bir günlük kısmı (on iki gün) askerlik hizmetinden sayılmaktadır.

Askeralma Yönetmeliği’nin 34’üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, yükümlülerden, muvazzaflık hizmeti veya hava değişimi sonunda kalan noksan hizmetleri, kullanmadıkları izinler hariç altı gün (dâhil) ve daha az olanların bu hizmetleri ikamet ettikleri yere en yakın askerlik şubesinde, yedi gün ve daha fazla olanların ise birlik veya kurumlarında tamamlatılmaktadır. Buna göre, tüm izinlerini kullandığı varsayılan ve hava değişimi sonunda on günlük askerlik hizmet süresi kalan yükümlü, kalan bu hizmetini birliğinde tamamlayacaktır.

Askeralma Yönetmeliği’nin 32’nci maddesinin dokuzuncu fıkrası gereğince, sağlık kurullarınca verilen istirahat raporları, süresini bakılmaksızın hava değişimi raporu olarak işlem gördüğünden; yükümlünün almış olduğu istirahat raporu tek tabip tarafından verildiğinden hava değişimi sayılmamaktadır. Bu nedenle istirahat süresinin sonunda kalan askerlik hizmetini askerlik şubesinde yapmasına yasal imkân bulunmamaktadır. İstirahat süresi sonunda kalan askerlik hizmetini görev yaptığı birlikte tamamlaması gerekmektedir.

Hastalıklarının askerliğin sebep ve tesiriyle oluştuğunu beyan ve iddia edenler; bir defaya mahsus olmak üzere askerlik şubelerine başvurarak en yakın yetkili sağlık kuruluşlarına sevklerini talep edebilmektedirler. Tanzim edilen sağlık raporlarına istinaden malullük müracaatlarını Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının Merkez veya İl/İlçe Müdürlüklerine yapmaları gerekmektedir.

Askerlik yükümlülüğünü yerine getirirken ölenlerin hak sahiplerine veya askerliğe elverişsiz olacak şekilde engelli hale gelenlere veya bunların vasilerine;

a)  5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında aylık bağlanmaması veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun gereğince tazminat ödenmemiş olması, 

b) Ölümün veya engelli hale gelmeye ilişkin olayın askerlik hizmetinden sayılan süreler içerisinde olması (askerliğe başlamadan önce bir hastalığı veya bir olaya veya kazaya bağlı rahatsızlığı olan ancak, askerliğe başladıktan sonra bu hastalığı veya olaya veya kazaya bağlı rahatsızlığı tespit edilenler hariç),

c)  Ölenlerin dul ve yetimlerinin ölümün meydana geldiği tarihten, engelli hale gelenlerin ise kendilerinin veya vasilerinin kati rapor onay tarihinden itibaren beş yıl içerisinde müracaat etmesi,

ç)  Askerlik Yükümlülüğünü Yerine Getirirken Ölen veya Engelli Hale Gelenlere Tazminat Ödenmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında Millî Savunma Bakanlığında, Jandarma Genel Komutanlığında ve Sahil Güvenlik Komutanlığında kurulan ilgili komisyon tarafından tazminat ödenmesi kararı verilmesi kaydıyla bir defaya mahsus olmak üzere;

(1) Ölenlerin dul ve yetimlerine, 400.000 gösterge rakamının tazminat verilmesine dair karar tarihindeki memur maaş katsayısıyla çarpımı sonucu bulunan tutar kadar,

(2) Engelli hale gelenlere, Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkında Nizamname hükümlerine göre tespit edilecek maluliyet derecelerine göre belirlenen gösterge rakamlarının tazminat verilmesine dair karar tarihindeki memur maaş katsayısıyla çarpımı sonucu bulunan tutar kadar tazminat ödenmektedir.

Türk Silahlı Kuvvetleri hâlihazırda kendisine tevdi edilebilecek her türlü görevi yapabilecek insan gücü kaynağına sahiptir. 7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 5’inci maddesi gereğince; bayanlar ile herhangi bir nedenle askerlik hizmetinden muaf tutulanlar veya daha önceden askerlik hizmetini yerine getirmiş olanlar yeniden silahaltına alınmamaktadır.

Konuyla ilgili olarak;

a)  Ölen yükümlüler için;

     (1)   Dul ve yetimlere ait tazminat talep dilekçesi ile banka İBAN numaraları,

     (2)   Vukuatlı nüfus kayıt örneği,

     (2)   Veraset ilâmı,

     (3)   5434 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun kapsamında yükümlünün dul ve yetimlerine aylık bağlanmasına ilişkin işlemlere başlanıp başlanmadığı ve malul kabul edilip edilmediğine dair Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı veya il sosyal güvenlik merkezlerinden son bir ay içerisinde alınacak belge,

b)   Engelli hale gelen yükümlüler için;

      (1)   Tazminat talep dilekçesi ve banka İBAN numarası,

      (2)   “Askerliğe Elverişli Değildir” kararlı sağlık kurulu raporu,

      (3)  5434 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanmasına ilişkin işlemlere başlanıp başlanmadığı ve malul kabul edilmediğine dair Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı veya il sosyal güvenlik merkezlerinden son bir ay içerisinde alınacak belge,

      (4)   Terhis belgesi,

      (5)  Vesayet altında bulunan yükümlüler adına yapılacak müracaatlarda vasi belgesi ile birlikte,

hak sahiplerinin, ölenin veya askerliği elverişsiz hale gelenin en son görev yaptığı birliğin bağlı olduğu en az tugay veya eşidi (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında en az alay ve eşidi) birlik komutanlığı veya kurum amirliğine iletilmek üzere askerlik şubesi başkanlıklarına müracaat etmeleri gerekmektedir.

-  7179 sayılı Askeralma Kanunu’nun 5’inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre, erbaş ve erlerden istekli olanlar, sıralı disiplin amirlerinin olumlu değerlendirmesi ile terhise hak kazandığı tarihten itibaren Millî Savunma Bakanlığı’nca uygun görülecek sayıda ve altı ay süre ile askerlik hizmetine devam etmektedirler.

- Bu kapsamda; ikinci altı aylık askerlik hizmetine devam edenlere bu görevlerinin devamı süresince, net asgari ücretten az olmamak üzere, 23/02/1961 tarihli ve 257 sayılı Er ve Erbaş Harçlıkları Kanunu Hükümlerine göre harçlık ödenmektedir.

- İkinci altı aylık askerlik hizmetine devam edip bu sürenin sonunda terhis olanlardan askerî öğrenci, dış kaynaktan muvazzaf subay/astsubay, sözleşmeli subay/astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş/er temininde yapılan sınavlarda;

a)   Sınav tam notunun yüzde on beşine kadar,

b)  Meslek yüksekokulu veya mesleki ve teknik lise mezunlarına ise sınav tam notunun yüzde yirmisine kadar ilave puan verilebilmektedir.

- İkinci altı aylık askerlik hizmetinin sonunda terhis olanlardan, 31/05/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 41’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında hizmet borçlanması talebinde bulunanlara, 5510 sayılı Kanun’un 82’nci maddesine göre prime esas günlük kazanç alt sınırının % 32’si ile çarpımı neticesinde hesaplanacak kısmı, borcun Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nca yapılacak tebligat üzerine ilgili Bakanlık tarafından tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmektedir.

Yükümlüler ile ikinci altı aylık askerlik hizmetine devam edenlerden isteklilere, yükseköğretim kurumları sınavı (YKS), yüksek lisans sınavı, açık öğretim sınavı, kamu personel seçme sınavı (KPSS), polis okulu, subay/astsubay, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş/er sınavı, akademik personel lisansüstü eğitim giriş sınavı (ALES), yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavı (YDS), doktora sınavı, vb. telafisi mümkün olmayan hak kaybına neden olabilecek diğer sınavlar için, sınav süresince izin verilebilmektedir.