Genel Esaslar
1. Askerlik hizmeti, T.C. Anayasasının 72’nci maddesi gereğince her Türkün hakkı ve ödevidir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her erkek, askerlik hizmeti yapmaya mecburdur.
2. Askerlik hizmeti 7179 sayılı Askeralma Kanunu gereğince düzenlenmiştir ve bu Kanun hükümlerine göre yedek subay, yedek astsubay, erbaş ve er olarak yerine getirilir.
3. Hizmet süresi; erbaş ve erler için altı ay, yedek subay ve yedek astsubaylar için on iki aydır. Hizmet sürelerini, ihtiyaca göre bir katına kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya Cumhurbaşkanınca karar verilebilir. Bu şekilde belirlenen hizmet süresi altı aydan az olamaz.
4. Erbaş ve erlerden istekli olanlar, sıralı disiplin amirlerinin olumlu değerlendirmesi ile terhise hak kazandığı tarihten itibaren Bakanlıkça uygun görülecek sayıda ve altı ay süre ile sınırlı olmak üzere bu Kanun hükümlerine göre askerlik hizmetlerine devam eder ve bu sürenin sonunda terhis edilir. Bu şekilde askerlik hizmetine devam edenlerin vazgeçme talepleri kabul edilmez.
YEDEK SUBAY SEÇİMİ GENEL ESASLARI
1. Dört yıl veya daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ile yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğretim kurumu mezunu olanlar yedek subay aday adayı statüsüne hak kazanırlar.
2. Yedek subay aday adayı statüsünde bulunan yükümlüler arasından Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç sayısı kadarı yedek subay adayı statüsüne ayrılır. Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu yedek subay sayısından fazla olan yükümlülerden; istekli olanlardan ihtiyaç sayısı kadarı askerlik hizmetini yedek astsubay, diğerleri erbaş ve er olarak yerine getirir.
3. Yedek subay adayları, Milli Savunma Bakanlığınca belirlenen celp ve sevk dönemlerinde yetiştirilmek üzere sınıf okulu veya eğitim merkezlerine sevk edilir.
YEDEK ASTSUBAY SEÇİMİ GENEL ESASLARI
1. İki veya daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ile yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunu olanlar ve yedek subay aday adayı statüsünde olup yedek subay adayı statüsüne ayrılmayanlardan yedek astsubay olmaya istekli olanlar yedek astsubay aday adayı statüsüne hak kazanır.
2. Yedek astsubay aday adayı statüsünde bulunan yükümlüler arasından Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç sayısı kadarı yedek astsubay adayı statüsüne ayrılır. İhtiyaç fazlası yükümlüler askerlik hizmetini erbaş ve er olarak yerine getirir.
3. Yedek astsubay adayları, Milli Savunma Bakanlığınca belirlenen celp ve sevk dönemlerinde yetiştirilmek üzere sınıf okulu veya eğitim merkezlerine sevk edilir.
YEDEK SUBAY VE YEDEK ASTSUBAY OLMAYA ENGEL HÂLLER
1. Yedek subay veya yedek astsubay, yedek subay adayı veya yedek astsubay adayı ya da yedek subay aday adayı veya yedek astsubay aday adayı iken Askeralma Kanununun 33’üncü maddesinde belirtilen engel hali olduğu anlaşılanların askerlik hizmeti er statüsünde tamamlatılır.
2. Yedek subay veya yedek astsubay olmaya engel hali olduğu silahaltına alınmadan önce anlaşılanların statü değişikliği Askeralma Genel Müdürlüğünce, silahaltına alındıktan sonra anlaşılanların statü değişikliği ise ilgili kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca yapılır.
3. Yedek subay veya yedek astsubaylar ile bunların adaylarının kalan askerlik hizmetleri, ilgili kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen birliklerde tamamlatılır.
4. Yedek subay adayı veya yedek astsubay adayı ve yedek subay veya yedek astsubay olarak silahaltında iken statüsü değiştirilenlerin silahaltında geçirmiş oldukları süreler tabi olacakları erbaş ve er askerlik hizmet süresinden sayılır.
TANIMLAR
Askerlik Çağı:Nüfus kayıtlarına göre her erkeğin 20 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününden başlayan ve 41 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününde biten süreyi,
Askerlik Hizmeti:Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 72 nci maddesine göre her Türkün hak ve ödevi olan vatan hizmetinin bu Kanun esaslarına göre yerine getirilmesini,
Bakaya:Sevke tabi olduğu hâlde sevkini yaptırmayanlar ile sevk edildiği birliğe katılmayanları,
Bedelli Askerlik:Kanunda belirtilen yararlanma şartlarını taşımak kaydıyla bedelli askerliğe seçilenlerin belirlenen bedeli ödemesi ve temel askerlik eğitimi yapması şartı ile yerine getirilen askerlik hizmetini,
Birinci Derece Kan ve Kayın Hısımlar:Yükümlünün annesi, babası, çocukları (evlat edinilmiş çocuklar dâhil), eşinin annesi ve eşinin babasını,
Celp ve Sevk: Yükümlülerin silahaltına alınmak üzere çağrılması ve birliklerine gönderilmesini,
Çapraz Kur:İki ülke parası arasında üçüncü bir ülke parasıyla tayin edilen kambiyo rayici, üç ülkenin paralarının birbirine oranlarını,
Çok Vatandaşlık:Türk vatandaşının aynı anda birden çok vatandaşlığa sahip olmasını,
Dövizle Askerlik:Yurt dışında bulunan vatandaşlarımızdan bu Kanunda belirtilen usul ve esasları yerine getirenlerin askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılmalarını,
Er:İhtiyaçları Devlet tarafından üstlenilen rütbesiz asker kişileri,
Erbaş:İhtiyaçları Devlet tarafından üstlenilen onbaşı ve çavuş rütbelerini haiz asker kişileri,
Erteleme:Bu Kanunda yazılı nedenlerle askerlik hizmetine alımın geçici süreyle geri bırakılmasını,
Firar:Kıtasından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı günden fazla uzaklaşmayı,
Geçici Terhis:Kanuni bir mazerete dayalı olarak askerlik hizmet süresinin geçici olarak durdurulmasını,
Geç İltihak Bakayası:Sevkini yaptırdığı hâlde kendisine tanınan yol süresi dışında birliğine katılanları,
Hava Değişimi/İzin Tecavüzü:Kıtasından veya görevini yapmakta olduğu yerden izin, istirahat veya hava değişimi alarak ayrılanlardan, dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün içerisinde özürsüz olarak gelmemeyi,
Hizmet Süresi:Bu Kanunda belirtilen muvazzaf askerlik sürelerini,
İaşe Bedeli: Kazandan beslemeye alınamayanlara, 22/6/1978 tarihli ve 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun kapsamında ödenen aylık yemek parasının bir günlük karşılığını,
İkinci Derece Kan ve Kayın Hısımlar:Yükümlünün; kardeşleri, eşinin kardeşleri, dedesi (annesinin ve babasının babaları), babaannesi, anneannesi, eşinin dedesi (eşinin annesinin ve babasının babaları), eşinin babaannesi, eşinin anneannesi ve torunlarını,
Kesin Dönüş:Bulundukları yabancı ülkelerden yurda naklihane etmeyi (dönmeyi), yabancı ülkede oturma veya çalışma izinleri devam etse dahi meslek ve sanatlarını yurt içinde icra etmeyi veya her takvim yılında toplam olarak 184 gün ve daha fazla yurt içinde bulunmayı,
Konvertibl:Dövize ilişkin işlemlerde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca alım satım konusu yapılan, uluslararası para piyasalarında diğer paralara serbestçe çevrilebilen yabancı ülke parasını,
Muafiyet:Bu Kanunda yazılı nedenlerle askerlik hizmetinin yerine getirilmemesini,
Muhabir Banka:Dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak üzere başvuran yükümlülerin yabancı ülke parası üzerinden yaptıkları ödemelerin, dövizle askerlik özel döviz hesabına gönderilmesini ve aktarılmasını sağlamak için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenmiş yabancı ülkelerdeki bankaları veya kuruluşları,
Muvazzaf:Askerlik hizmetini yerine getirmek üzere silahaltına alınanları,
Muvazzaflık Dönemi:Yükümlünün sevk belgesinde yazılı sevk tarihi ile başlayıp terhis tarihine kadar geçen süreyi,
Noksan Hizmetli:Tabi olduğu muvazzaflık süresinden eksik hizmet yaptığı tespit edilenleri,
Oturma veya Çalışma İzni:Türkiye Cumhuriyeti tarafından tanınmış yabancı ülkelerde iltica başvurusu dışında yabancı ülke mevzuatına uygun bir şekilde kendilerine işçi, işveren veya bir meslek ya da sanat mensubu statüleri sağlayan ve statülere uygun olarak yabancı ülkelerde serbestçe ikamet ile bir işyerinde çalışma, bir işyerini çalıştırma veya meslek ya da sanatlarını icra edebilmelerine olanak sağlayan izni,
Sağlık Kararı:Yükümlülerin askerliğe elverişli olup olmadıkları hakkında tek hekim veya sağlık kurullarınca verilen kararı,
Sağlık Kurulu:Sağlık Bakanlığınca belirlenen sağlık raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşları bünyesinde oluşturulan heyeti,
Saklı:Yirmi yaşına girmiş oldukları hâlde isimlerini nüfus kayıtlarına geçirmemiş bulunanları,
Sınıflandırma:Yükümlülerin; sağlık durumları, öğrenimleri, meslekleri, fiziki yetenekleri ve Bakanlıkça tespit edilecek diğer niteliklerinin bilgi sistemi ortamında değerlendirilmesini,
Sınıflandırma Dönemi: Bakanlıkça belirlenen, yükümlülerin sınıflandırma işlemleri ile celp ve sevkin icra edileceği dönemleri,
Sınıflandırma Kurulu:Askere sevk edilecek yükümlülerin statü belirleme ve sınıflandırma işlemlerini yürütmekten sorumlu olan heyeti,
Sözleşmeli Astsubay:13/6/2001 tarihli ve 4678 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanunda öngörülen esaslara göre kendileri ile sözleşme yapılarak astsubay nasbedilen astsubay çavuş, astsubay kıdemli çavuş, astsubay üstçavuş ve astsubay kıdemli üstçavuş rütbelerini haiz astsubayları,
Sözleşmeli Erbaş ve Er:10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanununda öngörülen esaslara göre kendileriyle sözleşme yapılan sözleşmeli er ve sözleşmeli onbaşı veya çavuş rütbelerini haiz kişileri,
Sözleşmeli Subay Adayı veya Sözleşmeli Astsubay Adayı:Sözleşmeli subay veya sözleşmeli astsubay yetiştirilmek amacıyla ön sözleşme yapılarak askerî eğitime alınanları,
Sözleşmeli Subay:4678 sayılı Kanunda öngörülen esaslara göre, kendileri ile sözleşme yapılarak subay nasbedilen teğmen, üsteğmen ve yüzbaşı rütbelerini haiz subayları,
Temel Askerlik Eğitimi:Silahaltına alınan yükümlülere sınıf farkı gözetmeksizin bedenen ve ruhen askerlik hizmetine hazırlayıcı temel bilgi, beceri ve alışkanlıkları kazandırmak amacıyla verilen ve süresi Bakanlıkça belirlenen eğitimi,
Terhis:Muvazzaflık hizmet süresini tamamlayan veya tamamlamış kabul edilen yükümlülerin, yedeklik döneminde silahaltına alınıp hizmetine ihtiyaç kalmayanlar ile özel kanunlarla Türk Silahlı Kuvvetlerine katılan ve resmî bir kıyafet taşıyan kişilerin çeşitli nedenlerle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılmalarını,
Yedek Astsubay:Yedek astsubay adaylarından öğrenimini müteakip astsubay astçavuş naspedilenleri,
Yedek Astsubay Adayı:Yapılan seçim ve sınıflandırma sonucu yedek astsubay statüsüne ayrılanlardan, astsubay astçavuş naspedilinceye kadar geçen dönemde bulunan yükümlüleri,
Yedek Astsubay Aday Adayı:İki veya üç yıl süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ve bunların yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunları ile dört yıl ve daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ve bunların yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunlarından istekli olan yükümlüleri,
Yedek Personel:Bu Kanun hükümlerine göre askerlik hizmetini yerine getirenler ile yerine getirmiş sayılanları,
Yedek Subay:Yedek subay adaylarından öğrenimini müteakip asteğmen naspedilenleri,
Yedek Subay Adayı:Yapılan seçim ve sınıflandırma sonucu yedek subay statüsüne ayrılanlardan, asteğmen nasbedilinceye kadar geçen dönemde bulunan yükümlüleri,
Yedek Subay Aday Adayı:Dört yıl ve daha fazla süreli yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar ile yetkili makamlarca dengi olduğu kabul edilen yurt dışı öğrenim kurumu mezunu olan yükümlüleri,
Yedeklik Dönemi:Muvazzaflık döneminin bitiminden askerlik çağının sonuna kadar olan süreyi,
Yoklama:Yükümlülerin sağlık muayenelerinin yapılarak askerliğe elverişli olup olmadıkları, öğrenim durumları, meslekleri ve niteliklerinin tespitini,
Yoklama Dönemi:Askerlik çağının başlangıcından muvazzaflık hizmetinin başlangıç tarihine kadar geçen süreyi,
Yoklama Kaçağı:Tabi olduğu yoklama yılı içerisinde yoklamasını yaptırmayanları,
Yükümlü:Askerlik hizmetini bu Kanun hükümleri gereğince yerine getirmek veya yerine getirmiş sayılmak zorunda olan erkek Türk vatandaşını,
ifade eder.